Türk Vatandaşlığı Yönetmeliği, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığının hangi koşullarda kazanılacağını, nasıl başvuru yapılacağını, hangi belgelerin isteneceğini ve hangi hallerde vatandaşlığın iptal edileceğini düzenleyen en önemli hukuki metindir. Yönetmelik, 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu’na dayanarak hazırlanmış ve zaman içerisinde değişikliklere uğramıştır.

Bu yazımızda, yönetmeliğin tüm bölümlerini detaylı bir şekilde sizlere açıklıyoruz.

1. Türk Vatandaşlığı Yönetmeliği Nedir?

• İlk olarak 11.02.2010 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
• Tam adı: Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik
• Dayanağı: 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu

2. Yönetmelikte Düzenlenen Temel Konular

Yönetmelik Konusu	Açıklama
Genel yolla vatandaşlık kazanma	5 yıl ikamet, yerleşme niyeti ve sabıka kaydı gibi genel şartlarla
Evlilikle vatandaşlık	3 yıl evli kalmak ve fiilen birlikte yaşamak şartları
Doğumla vatandaşlık	Anne/baba Türk vatandaşı ise kazanılır
İstisnai vatandaşlık	Yatırım, bilim, sanat, güvenlik gibi nedenlerle doğrudan verilmesi
Yatırımla vatandaşlık	400.000 USD taşınmaz alımı veya benzeri yatırım yolları
Vatandaşlık iptali ve kaybettirme	Hileli başvuru, kamu düzenine tehdit gibi durumlarda
Belgeler, başvuru süreci ve kurumlar	Hangi belgelerin isteneceği ve başvuru usulleri

Yönetmeliğin Güncel Maddeleri (Örneklerle Birlikte)

3. Madde 20: Genel Yolla Vatandaşlık

Yabancı bir kişi, aşağıdaki şartları sağlıyorsa vatandaşlık başvurusu yapabilir:

• Türkiye’de kesintisiz 5 yıl yasal ikamet
• Türkçe yeterliliği
• Türkiye’de yerleşme niyeti (çalışmak, iş kurmak, ev almak vs.)
• Geçimini sağlayacak geliri olması
• Adli sicil kaydının temiz olması

Bu başvuru, İçişleri Bakanlığı tarafından değerlendirilir.

Madde 16: Evlilik Yoluyla Vatandaşlık

En az 3 yıl boyunca bir Türk vatandaşı ile evli olan yabancı kişiler vatandaşlık için başvurabilir. Ancak:

• Evliliğin gerçek olması
• Birlikte yaşandığının belgelenmesi
• Kamu güvenliği açısından sorun teşkil edilmemesi şarttır.

Madde 20/A: Yatırımla Vatandaşlık (İstisnai)

2025 itibariyle yürürlükte olan uygulamaya göre aşağıdaki yatırımları yapanlar istisnai yoldan Türk vatandaşı olabilir:

Yatırım Türü	Tutar / Şart
Gayrimenkul alımı	En az 400.000 USD + 3 yıl satılamaz şerhi
Banka mevduatı	500.000 USD, en az 3 yıl bloke
Şirket kurup istihdam	En az 50 kişi istihdam sağlamak
Devlet borçlanma araçları	500.000 USD‘lik alım, en az 3 yıl elde tutma
Girişim sermayesi	500.000 USD yatırım

Başvurular, Yatırım Ofisi + İçişleri Bakanlığı + Nüfus ve Vatandaşlık Genel Müdürlüğü iş birliği ile yapılır.

4. Vatandaşlığın Reddi veya İptali

Yönetmelikte şu durumlarda vatandaşlık başvurusu reddedilir ya da kazanılmış vatandaşlık iptal edilir:

• Yanıltıcı bilgi veya sahte belge sunulması
• Ulusal güvenlik veya kamu düzeni açısından tehdit oluşturmak
• Sahte evlilik
• Yatırım şartlarını yerine getirmemek veya tapuda sahtecilik
• Geriye dönük güvenlik soruşturmasında olumsuzluk

5. Başvuru Usulü ve Belgeler

Başvuru Yapılacak Yer:

• İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlükleri
• Yatırım yoluyla başvurularda ayrıca Yatırım Ofisi üzerinden belge alınmalıdır.

Gerekli Belgeler (Yönetmelik Ekinde Sayılmıştır):

• Pasaport fotokopisi (noter onaylı çeviri ile)
• Adli sicil kaydı
• Gelir beyanı
• Sağlık raporu (bazı hallerde)
• Biyometrik fotoğraf
• İkamet izin belgesi
• Tapu veya banka evrakları (yatırım için)

6. Değerlendirme ve Karar Süreci

Başvurular, aşağıdaki aşamalardan geçer:

1. İl Nüfus Müdürlüğü’ne başvuru
2. Belgelerin ön incelemesi
3. Valilik görüşü
4. Güvenlik ve istihbarat soruşturması
5. İçişleri Bakanlığı değerlendirmesi
6. Karar: Cumhurbaşkanı tarafından onay

Süreç yatırım yoluyla başvurularda 4–6 ay, genel yolla başvurularda 12 aya kadar sürebilir.

7. 2025 Güncellemeleri

2025’te yönetmelikte yapılan son değişiklikler şunlardır:

• 400.000 USD tutarına sabitlenen yatırım eşiği devam ediyor
• Tapuya 3 yıl satılamaz şerhi zorunlu
• Çocuklar ve eşlerin vatandaşlık başvuruları birlikte yapılabiliyor
• Gayrimenkul alımında, bağımsız ve ekspertiz onaylı değerleme raporu şart

8. Resmi Belgeler ve Bağlantılar

Kaynak	Link
Yönetmeliğin Tam Metni (Resmî Gazete)	resmigazete.gov.tr
İçişleri Bakanlığı	icisleri.gov.tr
Nüfus ve Vatandaşlık Genel Müdürlüğü	nvi.gov.tr
Göç İdaresi	goc.gov.tr

Türk Vatandaşlığı Yönetmeliği, vatandaşlık kazanımı, korunması ve iptali gibi tüm süreci detaylı şekilde düzenleyen temel mevzuattır. 2025 yılında özellikle yatırım yoluyla vatandaşlık konusu hâlâ geçerliliğini korumakta ve yönetmelik çerçevesinde güvence altına alınmaktadır.

Yabancılar için en güvenli yol, resmi kaynaklara dayanarak, belgeleri eksiksiz hazırlayarak ve süreci hukuka uygun şekilde yürütmektir.

Türk vatandaşlığı almanın yasal yolları hakkında detaylı bilgiye mi ihtiyacınız var?

Ayrıntılar için Türk Vatandaşlığı Türleri sayfamızı ziyaret edin.

Bu konuyla ilgili daha fazla bilgi için aşağıdaki makalelerimize de göz atabilirsiniz.

• Yatırımla Vatandaşlık İçin Ne Kadar Yatırım Gerekir?
• Doğum Yoluyla Vatandaşlık
• Evlilik Yoluyla Vatandaşlık
• İkametle Vatandaşlık (Genel Yolla)
• İstisnai Vatandaşlık Yoluyla TC Vatandaşlığı Nasıl Alınır?
• Yeniden Türk Vatandaşlığı Kazanımı
• Evlat Edinme Yoluyla Vatandaşlık

Uyarı:
Bu sitede yer alan bilgiler yalnızca genel bilgilendirme amacıyla sunulmuştur. Kesin ve bağlayıcı hukuki bilgi niteliği taşımaz. Her durumun kendine özgü şartları olabileceğinden, okuyucuların detaylı bilgi ve hukuki destek için alanında uzman bir avukata danışmaları tavsiye edilir.